De laatste etappe van de leesactie #wijlezenanna. Deel 7 en 8 zijn vrij kort en komen daarom in één bespreking.

Deel 7: de Ljovins

De Ljovins zijn neergestreken in Moskou om te wachten op de bevalling van Kitty. Het is aanpassen voor Ljovin want in Moskou heeft hij weinig te doen. Hij mengt zich volop in het adellijk leven en ontmoet Vronski. Ook gaat hij op bezoek bij Anna die al drie maanden in Moskou is en het huis niet uitkomt. Hij is enorm onder de indruk van Anna en dat is tegen het zere been van Kitty die haar een walgelijke vrouw vindt. Het ligt in de natuur van Anna. “Onbewust had ze zich met Ljovin net zo gedragen als ze dat de laatste tijd in haar omgang met jonge mannen gewend was geraakt: ze had de hele avond al het mogelijke gedaan om een vonk van liefde in hem te ontsteken en wist dat ze daarin was geslaagd, voor zover dat mogelijk was met een getrouwde en integere man, en dan nog wel in de loop van één avond.” (p. 870) Maar de natuur gaat ook gewoon door en de baby van Kitty wordt geboren. Die arme Ljovin loopt helemaal hulpeloos hierbij rond. Het werk wordt aan de dames overgelaten.

Anna en Vronski

Oblonski gaat op bezoek bij Karenin om hem on steun te vragen want hij wil een baan. Hij zit bijna aan de grond, zijn financiële problemen zijn groot. Maar ook wil hij nogmaals pleiten voor een scheiding voor zijn zuster, zodat ze gelukkig kan worden. Na consultatie van zijn helderziende Jules Landau weigert Karenin. Het wordt moeilijker en moeilijker voor Anna en Vronski om samen te leven. Anna wil terug naar het platteland, maar dat lukt niet meteen voor Vronski. Ze krijgen weer ruzie, Anna zwelgt in zelfmedelijden en ziet maar één oplossing: sterven. “De schaamte en schande van Karenin, en van Serjozja, en van mezelf, die al het andere in de schaduw stelt: het zal allemaal ophouden te bestaan. En als ik doodga zal ook hij berouw hebben, hij zal met me begaan zijn, van me houden, lijden.” (p. 920) En dat gevoel van de dood wordt een obsessie. Ik denk dat haar gebruik van opium ook niet echt helpt. Zelfs met de geringe kennis die ik van dit verhaal had voor het lezen van het boek, wist ik dat Anna tenslotte overlijdt omdat ze zich onder een trein gooit. En dan is dit een wrang stukje voorkennis.

Deel 8

Heel eerlijk: ik vond het niet het meest interessante deel. In het vorige deel is het leven van Anna tot een einde gekomen. Nu wordt er een eind gebreid aan alle verhaallijnen. Ik heb me wel zitten afvragen over welke oorlog we het hadden in dit deel, maar dat is de Russisch-Turkse oorlog geweest die in 1877 begon en in 1878 eindigde met de vrede van San Stefano. Vronski vond ik hier eigenlijk nog het meest interessant van alle personages in dit deel. Zijn terugblik over Anna geeft eigenlijk wel de essentie weer. “Hij probeerde zich haar te herinneren zoals ze de eerste keer, op een ander station, was geweest, vol mysterie, charmant, liefhebbend, met de belofte van een geluk waarnaar ze verlangde én dat ze weg wilde schenken, en zo anders dan de wrede, wraakzuchtige vrouw die hem was bijgebleven van de laatste minuten met haar.” (p. 965) Het gaat om het verhaal van de liefde en wat er allemaal in de weg kan komen.

Vertalingsdingetjes

Dan kom je woorden tegen en denk je, hoe komt meneer Boland erop? Kijk bijvoorbeeld hoe Jules Landau wordt aangeduid, de helderziende die Karenin van advies voorziet. Boland vertaalt het als Fransoos, hetgeen ik meer als een scheldwoord zie, terwijl de Engelse editie het bij Frenchman houdt. Huismans zegt Fransman (deel 7, hoofdstuk 21). In het volgende hoofdstuk vinden we Landau weer met zijn “mooie, onnozele dan wel lepe ogen” (p. 910). Huismans houdt het op “mooie, naïeve of schurkachtige – […] ogen” (p. 847). De Engelse editie zegt “Landau’s beautyful eyes – naive or sly”. Ik ben me ervan bewust dat dit ook een kwestie van interpretatie kan zijn. In Van Dale vindt je bij “sly” ook leep als vertaling. Maar bij “leep” wat ik dan weer meer als een populaire uitdrukking zie, vind je “loos, slim” als betekenis. Hoe dan ook, Landau wordt als bedrieger gezien.

Mijn conclusie

Als leesactie vond ik dit erg leuk: verschillende boekenbloggers die met zijn allen een boek lezen en dat bespreken. Je ziet dat al die mensen verschillende dingen opvallen en daarover schrijven. Het boek zelf vond ik hier en daar toch wel wat langdradig, zeker deel 3. Bloggen over elk deel was lastig, bleek bij deel 3, ik was op vakantie, het lukte niet, en deel 3 en 4 heb ik toen samengevoegd. Dat bleek voor meer bloggers zo te zijn, want van de vijftien van het begin zijn er geloof ik vijf overgebleven. Bloggen over zo’n dik boek in etappes: het blijkt moeilijk te zijn zonder spoilers. Voordeel: ruimte voor mooie citaten en vergelijkingen tussen vertalingen, want ik had op een gegeven moment twee Nederlandse vertalingen en één Engelse vertalingen. Neemt niet wel dat ik achteraf wel enigszins jaloers ben op de mensen die ervoor kozen het bij één bespreking te houden, zoals Niek. En 1000 plus pagina’s? Aan het eind is het toch heel veel.

Mijn besprekingen van dit boek zijn te vinden onder één tag op mijn blog: Anna Karenina.