Net als in 2018 heb ik dit jaar alles genoteerd wat ik heb gezien aan toneelstukken en musicals. Hier en daar heb ik toch een waardeoordeel erin gegooid, onvermijdelijk. Ik vind ook dat het mag aangezien Haghespel niet meer bestaat.. Voor dit jaaroverzicht heb ik stukken met regisseur en groep genoteerd en onderscheid gemaakt tussen beroeps en amateurtoneel. Een korte omschrijving staat erbij.

• The Tragedy of King Richard the Second, National Theatre, in Pathé (15 januari). Het eerste culturele ding van het jaar en meteen raak. Met Simon Russell Beale die twee jaar geleden ook Prospero in The Tempest speelde. Het decor, een grote kamer met drie wanden, geen deuren, geen ramen. Drie actrices, vijf acteurs in eenvoudige kleding met werkhandschoenen. En daar werd driftig mee gegooid, want vijf eeuwen geleden werd er geduelleerd als er wat mis was. Mooi gespeeld, bij tijd en wijlen erg grappig en wat modderig. Er werd met bloed gegooid, met grond en met water.
• I’m not running van David Hare, National Theatre, in Pathé (31 januari). Vriendin J en ik hadden de aankondiging vorige keer gezien en we waren allebei nieuwsgierig. Het bleek een interessant stuk te zijn, waarbij we beiden af en toe vreselijk moesten lachen. Het stuk gaat over Pauline Gibson, een arts die als onafhankelijk lid in het Britse parlement zit. Gaat ze voor de functie van leider van Labour of niet? Het knappe van het stuk ligt hem in het feit dat het over politiek gaat, maar ook over het leven van Pauline. Hoe komt het zover? Waarom wil ze leider van Labour worden of niet natuurlijk. Jack Gould, haar Labour tegenstander is ook in dit leven betrokken. Ik heb genoten van deze twee acteurs die ik nooit had zien spelen. Siân Brooke als Pauline Gibson en Alex Hassell als Jack Gould. Het was de laatste voorstelling van een serie en je kon het zien aan het spel. De chemie spatte eraf, het samenspel van die twee was geweldig. Het grappige van het politieke onderwerp: er is nooit een vrouw leider geweest van Labour. Ik zeg het wel vaker: ga naar Pathé. Voor een luttel bedrag kan je geweldige stukken zien.
• All about Eve van Joseph Mankiewicz, in Pathé (11 april) Een prachtige versie onder regie van Ivo Van Hove. De eerste keer dat ik iets van zijn hand zag. Gillian Anderson (X-files) en Lily James speelden de hoofdrollen en deden dat fenomenaal. Leeftijd speelt een rol in dit verhaal bij actrice Margo Channing (Anderson) die 50 wordt en daar problemen mee heeft. Eve Harrington (James) bewondert Margo en laat dat duidelijk merken. Margo neemt Eve op in haar huis, maar Eve neemt Margo’s leven ongeveer over. Pas laat blijkt dat Eve alles, letterlijk alles zal doen voor een rol in het theater. Qua decor was het overweldigend. Alleen een kamer waar geschoven werd met meubels, maar daar boven een enorm scherm waar een verfilming werd vertoond van andere kamers, bijvoorbeeld de badkamer, de keuken, de woonkamer. Ook zien we daar beelden van Margo in de spiegel waarbij haar gezicht ouder wordt. Prachtige vertolkingen van Anderson en James waar ik met genoegen naar heb zitten kijken, maar de ster van de show was voor mij Monica Dolan die de rol van Karen Richards speelt. Zij is de vrouw van toneelschrijver Lloyd Richards, zij is de verteller.
• Op hoop van zegen, Oude Luxor Theater in Rotterdam (1 juni) Mijn eerste musical in tijden met onder andere Bill van Dijk, Mariska van Kolck en Joke de Kruif. En voor de rest allemaal leuke jonge mensen die ik totaal niet kende. Leuke avond gehad. We hebben zitten discussiëren over de jongedame in witte jurk met heel hoge pruik, ik hield het erop dat zij de symbolisering van de Op Hoop van Zegen was en inderdaad. Het boegbeeld van het schip, dat was ze. De musical had van mij mogen eindigen met de beroemde uitspraak, “De vis wordt duur betaald”, want het liedje van Mariska daarna was verreweg het zwakste liedje van allemaal.
• De wraak van Ifigeneia van Erik Snel, Toneelgroep Rood (13 juli) Een heel snelle voorstelling van Rood, op 1 juli begonnen met repeteren, 5 juli de eerste voorstelling en wij zitten bij de laatste. Het verhaal van Klytaimnestra, de vrouw van legerleider Agamemnon die hun dochter Ifigeneia offert. Hij vaart uit voor een tienjarige oorlog, zij zint op wraak. Erik Snel heeft er een bittere komedie van gemaakt en dat was het ook. Vier spelers, waarbij ik vooral heb genoten van Marten van der Meijden die al jaren bij Rood speelt en goed is. De locatie was een knipoog naar Erik Snel die jarenlang verbonden was aan de Appel. De theaterbroedplaats Bureau Dégradé is gevestigd in de voormalige repetitieruimte van de Appel.
• Hoekstenen van Roemer Lievaert, door ODIA (21 september). De eerste voorstelling van het seizoen. Een indringend stuk over drie zussen die in één huis wonen. Gaandeweg wordt duidelijk dat ze alle drie door hun vader zijn misbruikt. Deze heeft al het geld nagelaten aan jongste zus Dee, ze is geestelijk gehandicapt. Het was boeiend en voor het grootste gedeelte erg mooi, maar ik verloor de aandacht op een gegeven moment. Mij moet maar vergeven worden dat ik ging tellen hoeveel krukjes er op het toneel stonden: 48.
• Blind Date door de Theatertrein (13 oktober). Zo’n kwestie van: wanneer kom je kijken? Patrick Bruijstens regisseerde, Sheranie Rikkert speelde mee. Beiden Haghespelmaatjes. En het viel niet tegen. Het bleek een zeer komische musical te zijn, waar ik smakelijk om heb gelachen, met mensen die stuk voor stuk konden zingen en acteren. Het draait om Aaron die op een blind date wordt gestuurd met Casey. De zus van Casey is getrouwd met een collega van Aaron. Wat voor verwikkelingen kan je krijgen op een eerste afspraakje? Veel dus. De musical is gebaseerd op First Date van Austin Winsberg, met muziek van Alan Zachary en Michael Weiner.
• A Midsummernight’s Dream, van het National Theatre in Pathé (17 oktober) Het verhaal van Oberon en Titania en een amateurtoneelgroep die in het bos wil repeteren voor de bruiloft van de hertog en hertogin. Titania betovert Oberon en hij wordt verliefd op één van de mannelijke toneelspelers die een ezelhoofddeksel heeft gekregen van Puck. Dat is een grote verandering in het stuk, want oorspronkelijk is het Titania die verliefd wordt op de ezel. Het decor kon op en neer, er werd veelvuldig gespeeld op bedden en het publiek stond er omheen. En daar maakten de spelers ook gebruik van. Ik heb zonder meer genoten, geweldige voorstelling.
• De Iedereen door Durf (20 oktober) Een hedendaagse vertaling en bewerking van de 15e-eeuwse oer-Hollandse moraliteit Elckerlijc, Den Spyeghel der Salicheyt van Elckerlijc – Hoe dat elckerlijc mensche wert ghedaecht Gode rekeninghe te doen. Volledig naar de zin van vriendin J die genoot van een enigszins filosofisch stuk waarin we verbaasd stonden van de hoeveelheid tekst die de spelers mochten onthouden. Het was op rijm, dat scheelde. Het decor bestond uit een groot aantal linten die dwars door de Kunsthut waren gespannen. Ik was het met haar eens dat dit het leven was. Alles wat verkeerd was gegaan in het leven van de Iedereen, was zo’n lint en met elke boetedoening verdween zo’n lint.
• Midzomerstrandkomedie van Haye van der Heijden, door Toneellab (9 november). Eén van mijn lievelingsstukken, jaren geleden al eens gezien bij ODIA, nu bij Toneellab, een groep die goede spelers bij elkaar haalt en die hun kunstje laat uithalen. Jeanet Schurman-Vredeveld, Jasper Stoppelenburg, Niek Fassaert en Miriam de Hoogh speelden het stuk ongeveer fluitend en met veel plezier. Weinig op aan te merken. Ontzettend leuke avond gehad.

Dat was 2019

Acht toneelstukken en twee musicals. Het was cultureel gezien een rustig jaar. Ik ga niet beloven dat het volgend jaar beter wordt. Maar toneel en musicals kijken blijft een leuke hobby en die moet ik in 2020 toch beter bijhouden.