STYXX, een studententoneelgroep in Den Haag

Naar STYXX geweest. Het is een nieuwe groep, de studententoneelgroep van de Haagse Hogeschool. En deze groep speelde A Clockwork Orange, wat geen lief, schattig fijn stuk is. Anthony Burgess heeft eerst de roman geschreven, daarna is er een film van de roman gemaakt. Burgess heeft daarna het stuk geschreven. Het draagt grof geweld uit, of er een boodschap in zit, kan je je rustig afvragen.

Citaat uit de bespreking van het boek op Goodreads:

Dazzling and transgressive, A Clockwork Orange is a frightening fable about good and evil and the meaning of human freedom.

De groep speelde op 27 mei 2003 in de fietsenkelder van de Haagse Hogeschool. Er zaten een paar goeie spelers tussen die studentjes. Eentje om over door te denken. En dan heb ik zeker geen lieve muziek op de achtergrond nodig. Eerst een recensie schrijven voor Haghespel, dan even afkicken.

Recensie Haghespel over STYXX, de Haagse studententoneelgroep

Thema van dit stuk van Antony Burgess: geweld. Kort en krachtig. Anthony Burgess heeft de novelle ‘A Clockwork Orange’ geschreven in 1961. Het verhaal gaat over Alex, een jonge man, die extreem zwaar geweld pleegt zonder enige reden dan zijn eigen plezier en na een veroordeling terechtkomt in een speciale gevangenis. Daar ondergaat hij een experimentele behandeling waardoor hij onpasselijk wordt van geweld. Dat bevalt niet iedereen. De behandeling wordt tenslotte ongedaan gemaakt, waardoor Alex door kan gaan met het plegen van geweld. Burgess kreeg grote kritiek op deze novelle. Het verhaal zou te gewelddadig zijn. De verfilming door Stanley Kubrick kreeg dezelfde kritiek.

De dertien jonge spelers van de studententoneelgroep STYXX onder regie van Bernadette Lieffering hebben geen makkelijk stuk gekozen en ook geen makkelijke locatie. De fietsenkelder is wel goed gekozen: het is kil, staal en beton. Het publiek wordt op kleine krukjes gezet, omringd door vier podia. De spelers zijn in het wit, met vegen groen in het haar, en allen met zwarte figuren op het gezicht. De drie vrouwen en de man die Alex spelen hebben allen figuren rond de mond getekend. De vier podia werken desoriënterend voor het publiek, je weet niet waar je naar moet kijken, op alle vier podia zitten of hangen spelers op stoelen of stukken fietsenstalling. Het resultaat is dat je blijft draaien. De fietsenstalling werkt niet mee qua geluid en dat is dan meteen een punt van kritiek, je went op een gegeven moment aan het geluid, maar zeker in het begin kon ik niet alles verstaan. In feite word je hierdoor gemanipuleerd, niet alleen door de vier invalshoeken, maar ook door de vier personen die Alex spelen.

Het is een stuk om over na te denken, er is geen goede reden voor al het geweld dat wordt gebruikt en ook wordt uitgebeeld, het enige dat je zou kunnen bedenken is macht. Maar niet alleen Alex gebruikt dat, maar ook de regering, de politie en dr. Brodsky die het experiment op Alex leidt. Hier gaat het ook om de macht van het beeld. Zou dit stuk ook zoveel indruk maken bij een ander toneelbeeld, of bij een andere locatie, bijvoorbeeld op het toneel in De Poort?

Het publiek wordt actief betrokken in het stuk en daarbij merk je ook dat je als publiek ook beïnvloed wordt. Ik zat zelf aan de buitenkant van het publiek en dan is het toch niet prettig als er iemand nog geen meter bij je vandaan zeer gewelddadig staat te doen, zelfs al is het spel.
Conclusie: voor een debuterende groep een moeilijke en lastige keuze, waarbij ik eigenlijk wel zou willen weten waarom specifiek voor dit stuk is gekozen. Maar het werd geslaagd uitgevoerd, zeker qua toneelbeeld en regie. Er zitten goede spelers onder deze studenten. STYXX mag zo doorgaan.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *