Robert Nye – The late mr. Shakespeare

Helaas weer zo’n boek dat me niet kan bekoren. Dat worden er drie achter elkaar en heel typisch, twee daarvan hebben een Shakespeare-onderwerp.
Dit boek gaat over een acteur, Robert Reynolds, ook wel bekend als “Pickleherring”, die Shakespeare heeft ontmoet toen hij 13 was en de auteur in de 30.
De beroemde auteur is al jaren dood en Pickleherring, nu in de 80, meent dat de tijd is gekomen om de wereld te vertellen wat hij weet over Shakespeare.
Helaas verveelde Pickleherring me al op het moment dat hij Shakespeare ontmoette, anders was het me wel gelukt dit op zich interessante boek te lezen, maar nu heb ik het na twee hoofdstukken laten zitten.
Het wordt wel geroemd als een boek dat zeer interessant kan zijn voor Shakespeare liefhebbers.

Op Goodreads wordt het besproken door veel lezers die het wel mooi vinden.

Robert Nye, The late Mr. Shakespeare (London: Chatto & Windus, 1998)

Meer boeken waarin theater een rol speelt? Kijk op mijn boekenpagina.

Caliban’s wraak – Tad Williams

Tad Williams is vooral bekend als schrijver van lijvige, veeldelige fantasy-verhalen. Caliban’s hour is een op zichzelf staande roman, dat het verhaal vertelt van Caliban, één van de figuren uit The Tempest van William Shakespeare. Hij wil wraak nemen op prinses Miranda die hem destijds verlaten heeft.
The Tempest in het kort: de rechtmatige hertog van Milaan, Prospero, wordt samen met zijn dan driejarige dochter Miranda verbannen. Zij komen op een eiland terecht waar Caliban en Ariel de enige bewoners zijn. Ariel is een geest. Caliban is hier terechtgekomen door zijn moeder Sycorax, een Algerijnse heks. Prospero zorgt ervoor dat zijn broer Antonio schipbreuk lijdt door een storm (tempest) op te wekken. Antonio wordt vergezeld door zijn vriend, koning Alonso van Napels, diens broer en zoon (Sebastian en Ferdinand). Ferdinand is uiteindelijk degene die met Miranda gaat trouwen. Het hele gezelschap verlaat het eiland en laat Caliban achter.

Caliban slaagt erin het eiland te verlaten en Miranda op te zoeken. Hij doet haar zijn verhaal over hoe het voor hem was voordat haar vader en zij op het eiland terecht kwamen. Dit beslaat bijna het hele boek.
The Tempest werd oorspronkelijk beschreven als een komedie, later als een romance. Caliban’s wraak is uiteindelijk ook een romance. Miranda’s dochter Giulietta gaat met hem mee, terug naar het eiland. Zij heeft zijn verhaal gehoord, verscholen in de kamer van haar moeder. Ze vindt hem geen monster, maar een mens. Ze gaat met hem mee, niet om het leven van haar moeder te redden, maar omdat ze dat zelf wil.

Tad Williams, Caliban’s wraak (Amsterdam: Luitingh-Sijthoff, 1995)

Een koninkrijk voor een moord – Josephine Tey

Josephine Tey heeft vijf romans geschreven met Scotland Yard inspecteur Alan Grant. In deze roman, Een koninkrijk voor een moord (The daughter of time) is Grant in het ziekenhuis opgenomen en probeert met hulp van vele boeken en vrienden die voor hem research doen de puzzel van Koning Richard III op te lossen. Het boek speelt in de jaren vijftig van de twintigste eeuw, geen laptop met internet dus voor Alan Grant.
Richard III was slechts twee jaar koning van Engeland (1483-1485) en werd beschuldigd van de moord op zijn twee neefjes, de prinsen in de Tower. Hij overleed in 1485 bij de slag van Bosworth en werd opgevolgd door Henry Tudor, die als Henry VII de troon besteeg. Door Tudorschrijvers zoals onder andere Thomas More, werd hij omschreven als misvormd, hetgeen als bewijs werd gezien van een slecht karakter. Ook wordt hij als veel ouder voorgesteld dan hij in werkelijkheid was. In de tegenwoordige tijd wordt dit als misleiding gezien. More maakte diepe indruk op William Shakespeare die zijn Richard III op diens geschiedenis van Engeland baseerde. Hij was 32 toen hij overleed, maar wordt in films gespeeld door veel oudere acteurs. Portretten laten een oudere man zien.
Er is een duidelijke theaterconnectie. Shakespeare’s beeld van Richard III speelt een belangrijke rol in deze roman. Grants vriendin is actrice. De belangrijkste researcher voor Grant is de verloofde van een actrice.

Theater in romans – The cloud machinery

Het theater van St Hyginus in Venetië gaat heropenen na zeven jaar gesloten te zijn geweest. De jonge homoseksuele musicus Domenico zal de opera’s die opgevoerd gaan worden, dirigeren. Domenico en zijn minnaar Rodolfo ontdekken de halfgekke castrato Angelo Colombani in een kamer met een machine die gebruikt wordt in het theater. Deze wolkenmachine faalde zeven jaar eerder en dit leidde tot de sluiting van het theater.
In het theater is het testament van Goffredo Negri verborgen. Negri is een charlatan die diezelfde nacht zeven jaar geleden de dochter van een Napolitaanse prins ontvoerde.
Ik heb het boek niet uit kunnen krijgen, het boeide me gewoon niet genoeg. Maar Domenico is uiteindelijk degene die ervoor zorgt dat het testament tevoorschijn komt en de prinses weer boven water komt.
Een boek uitermate geschikt voor deze lijst omdat het grotendeels in het theater speelt.

Christopher Whyte, The cloud machinery (London: Gollancz, 2000)

Meer boeken waarin theater een rol speelt? Kijk op mijn boekenpagina.

Theater in romans – Venetian song

Venetian Song is een historisch liefdesverhaal. De veertienjarig Suzanna Bardi heeft als klein kind een afschuwelijke wond bij haar oog opgelopen, dat een lelijk litteken heeft achtergelaten. Het ruïneert haar huwelijkskansen in het zestiende-eeuwse Venetië. De enige die met haar wil trouwen is een man die ouder is dan haar vader. Ze wordt door haar ouders gedwongen met deze man te trouwen. Doodsbang dat ze zwanger van hem zal worden loopt ze weg en vindt ze onderdak bij een groep toneelspelers. Ook die hebben hun verborgen agenda. Paolo heeft een broer die priester is. Deze priester werkt voor de bisschop die Suzanna zoekt. Teresa is een jonge vrouw die ook in de theatergroep speelt. Haar moeder is door dezelfde bisschop terechtgesteld voor hekserij.

Het rondreizende gezelschap dat zelf haar stukken schrijft wordt goed beschreven in dit boek. Alleen meen ik me te herinneren dat in die tijd mannen ook de vrouwenrollen speelden, terwijl in dit boek ook vrouwen spelen.

Kay Nolte Smith, Venetian Song. Headline, 1994.
0747245568

Meer boeken waarin theater een rol speelt? Kijk op mijn boekenpagina.

Philip Gooden – The pale companion (2002)

The Pale Companion is een ‘Shakespearean murder mystery’ met Nick Revill in de hoofdrol. Hij is acteur in een theatergroep

De groep gaat voor hun beschermheer Lord Elcombe Midsummer Night’s Dream van William Shakespeare opvoeren. De oudste zoon van Lord Elcombe gaat trouwen met de dochter van een rijke koopman. Adel ontmoet geld. Het huwelijk gaat niet door omdat Lord Elcombe wordt vermoord en zijn oudste zoon is de eerste verdachte. Nick is de eerste die het niet vertrouwt en samen met Adam Fielding, een bekende van de familie en een gerechtsdienaar, lost hij de misdaad op die natuurlijk heel wat meer omvat dan een simpele moord. Want voor het boek uit is, zijn er nog wat moorden gepleegd.

Als thriller te verwaarlozen, het is iets te veel een imitatie van Hercule Poirot met zijn trouwe hulpje, maar wel leuk voor het theaterleven zoals dat in de zeventiende eeuw in Engeland is. Theatergroepen hebben beschermheren waarvoor ze ook moeten werken. De vrouwenrollen worden gespeeld door mannen. De acteurs moeten diverse rollen kennen. De stukken worden ook in de buitenlucht gespeeld.
Leuk om te lezen.
Philip Gooden heeft meer thrillers geschreven met Nick Revill in de hoofdrol.

Edward Marston en Philip Gooden

Beiden serieschrijvers en toevallig nog van het zelfde genre ook.

Edward Marston

Edward Marston schrijft de Nicholas Bracewell series: Nicholas Bracewell is de hoofdpersoon van detectives, geplaatst in de tijd van Elizabeth. Hij is stagemanager van de Westfield’s Men, een theatergezelschap. De volgende titels kunnen ook op de lijst:
The Queen’s Head; The Merry Devils; The Trip to Jerusalem; The Nine Giants; The Mad Courtesan; The Silent Woman; The Roaring Boy; The Laughing Hangman; The Fair Maid of Bohemia; The Wanton Angel; The Devil’s Apprentice; The Bawdy Basket; The Vagabond Clown; The Counterfeit Crank; The Malevolent Comedy; The Princess of Denmark.

Philip Gooden

Philip Gooden schrijft de ‘Shakespearean murder mysteries’ met in de hoofdrol Nick Revill, acteur in een rondreizende groep. Ik ben nu bezig in The pale companion, maar de volgende titels kunnen er ook bij:
That Sleep of Death (2000); Death of Kings (2001); The Pale Companion (2002); Alms for Oblivion (2003); Mask of Night (2004); An Honourable Murder (2005); The Salisbury Manuscript (2008).

Edward Marston – The amoureus nightingale (2001)

Actrice en zangeres Harriet Gow wordt benijdt door elke vrouw uit het Engeland van de zeventiende eeuw, zij is de favoriet van koning Charles II. En juist zij wordt ontvoerd. Ook architect en amateurspeurder Christopher Redmayne is onder de indruk van de dame in kwestie. Hij wordt door de koning opgeroepen om haar op te sporen. In deze historische detective had het slachtoffer net zo goed een ander beroep kunnen hebben. Het ontvoerings- en vervolgens moordverhaal speelt de hoofdrol. Evengoed geeft het korte verslag over Harriet’s optreden een mooi beeld van het toneel in de zeventiende eeuw. Ook in deze tijd komen hysterische fans voor die de actrice in kwestie achtervolgen. Jaloerse collega’s zijn ook aanwezig.

Edward Marston
is tevens de schrijver van de ‘Nicholas Bracewell’ mysteries. De hoofdpersoon van deze serie is stagemanager voor Westfield’s Men, één van de belangrijkste theatergroepen uit de tijd van Elizabeth. Dat zijn nog eens zestien titels voor de lijst.

Barry Unsworth – Zinnespel (1996)

Zinnespel is de vertaling van Morality Play, een roman die in 1995 een nominatie voor de bekende literaire Booker Prize heeft gekregen.
Het boek was irritant in het begin omdat ik moest wennen aan het hoge gehalte van voorkennis van de vertellende persoon. Deze man, Nicholas Barber vertelt het verhaal als een gebeurtenis uit zijn eigen leven. Later leest het verhaal als een spannende trein. Het laat zien hoe met de mens werd omgegaan in de veertiende eeuw.

Het verhaal

Engeland in de veertiende eeuw. Nicholas Barber verruilt het priesterschap voor het toneelspelerschap. Hij komt bij een gezelschap terecht na de dood van één van de spelers. Ze komen in een stadje terecht waar net een jongen is vermoord en een meisje is veroordeeld voor de moord op deze jongen. Zij zit gevangen en staat op het punt opgehangen te worden.
De groep besluit – om aan geld te komen – de moord op de jongen na te spelen en te raden naar de gebeurtenissen achter de moord. Daarmee raken ze zelf in de moeilijkheden als ze dichter bij de oplossing komen dan de heer van het land lief is.

Het toneelleven

Het boek geeft een goed beeld van het toneelleven dat volop in verandering is. De leider van de groep vertelt het zelf. Hij zegt dat hij met zijn kleine groepje van zes in totaal niet op kan tegen de grotere gezelschappen.
Wat was toen in de mode? De ‘morality plays’. Dat evolueerde richting stukken over echte personen in plaats van over personen uit de Bijbel.
Ook interessant: de uitleg van de gebaren die de toneelspelers tegen elkaar maken om duidelijk te maken wat ze gaan doen. Het feit dat een toneelstuk on the spot gemaakt kan worden en ook kan wijzigen naarmate ze bezig zijn. Vrouwenrollen worden door mannen gespeeld. De enige vrouw in de groep wordt alleen getolereerd omdat ze dingen kan doen die de rest niet wil doen. Voor haar is de maat vol als de groep wordt opgepakt door de soldaten van de heer. De soldaten zeggen over haar dat het niet nodig is om haar op te pakken.
Overigens kan dit ook nog in de rubriek theater en films. Het boek is in 2003 verfilmd als The reckoning onder regie van Paul Guigan, met onder andere Paul Bethany in de rol van Nicholas.