Phileine, de hoofdpersoon in deze roman van Ronald Giphart, is “beauty brains beast best”. Haar vriend Max vertrekt naar New York om daar te gaan studeren. Het gaat om een Shakespeare project waar hij als toneelspeler aan kan meedoen, een ‘eens-in-zijn-leven’ gelegenheid die hij zich niet kan laten ontgaan. Max vertrekt naar New York en Phileine besluit hem daar onverwachts op te zoeken. Ze treft hem aan in een wel heel eigentijdse uitvoering van rOmEO-n-jULieT en dan knapt er iets in haar.
Phileine Phileine Phileine
Niet voor niets noem ik de hoofdpersoon drie keer. Het verhaal wordt verteld vanuit haar perspectief en dat is wennen, zeker in het begin. Phileine komt over als een meisje dat absoluut schattig gevonden wil worden, maar eigenlijk een egocentrisch kreng is. Nieuwsgierig als ik ben lees ik door en zo rond pagina 89 grijpt het me eindelijk. Ze pikt het niet en in totale dronkenschap zet ze Max voor het blok tijdens de voorstelling. Nou moet ik wel zeggen dat geen enkele vrouw het leuk zou vinden als haar vriendje seks heeft op het podium in een experimentele toneelvoorstelling. Waar het verhaal om draait is Phileine, hoe zij dit aanpakt en verwerkt. Hoe zij uiteindelijk toch weet uit te komen voor het feit dat ze spijt heeft. Ze zegt sorry.
Wat vind ik ervan?
Eén van de redenen dat ik in het begin een beetje moe werd van het boek is het grofgebekte taalgebruik van Giphart en de seks. Is er nou werkelijk geen één Nederlands boek zonder seks? Moet dat nou altijd? Blijkbaar wel. Dat zal wel de vrijgevochten Nederlandse geest of zo zijn. Van mij hoeft het eigenlijk niet. Als je seks nodig hebt om de aandacht vast te houden, houdt het een beetje op. Phileine bleef het hele boek door een onuitstaanbare muts, maar wel eentje die intrigeerde. Wat het leuk maakte waren zinnen als: “Hoewel Max en ik op het mentaal-theoretische vlak van het fysiek-seksuele discours het paradigma van de buitenrelationele cohabitatie in principe niet ontkennen noch a priori veroordelen, moet hij in de praktijk heel simpel met z’n vieze jatten van andere wijven blijven.” (pag. 89) Dat vind ik humor en daarmee mag Giphart dan rustig doorgaan. Dat maakte het boek als geheel geslaagd en bij vlagen super interessant, maar niet “de beste roman aller tijden” zoals Herman Brusselmans op de voorzijde van het boek verklaart. Het boek is in 2003 verfilmd met Kim van Kooten in de rol van Phileine en snoepje van het jaar Michiel Huismans als Max.
Ronald Giphart, Phileine zegt sorry
Amsterdam: Uitgeverij Podium, 1996, 23ste druk 2009