De beste van alle mogelijke werelden

Dit boek is het verhaal van Aurelia, ze is geboren in 1989, het jaar van de val van de Berlijnse muur en is even oud als de vrije wereld. Drie jaar later vond een familietragedie plaats die zij niet onder ogen wil zien. In plaats daarvan bouwt ze een muur om zichzelf heen en stort ze zich op haar theatercarrière. Juist daar op het toneel komen haar herinneringen weer tot leven. Wat is er precies gebeurd in Berlijn toen ze een klein meisje was?

Leeservaring

Laat ik maar meteen tot de conclusie komen, ik vond het een lastig boek. Het boek wordt verteld uit twee perspectieven, namelijk dat van Aurelia en dat van haar moeder. Haar moeders perspectief is één lang verhaal naar Aurelia, wat is er gebeurd in het verleden? Hoe zijn haar ouders bij elkaar gekomen? Hoe heeft ze het verlies van haar dochter verwerkt? De essentie van het boek is terug te brengen tot Aurelia, haar ouders en Annabella. De rest is bijzaak. Joachim, het verlies van zijn zus. Het hele verhaal hoe haar ouders elkaar hebben leren kennen. Zelfs het toneelstuk. Bijzaak. En daarom was het ook zo lastig. Pulkkinen heeft er enorm veel personen bij gehaald, veel verhalen in één boek samen gelegd, verhalen die er naar mijn idee uit konden.
Dan wat ik niet kon plaatsen. Aurelia die zichzelf in haar jeugd als een jongen ziet, een thema dat verdwijnt in het boek. Het denkbeeldige vriendinnetje uit haar jeugd, Veronika. Ik besefte langzaam dat het Annabella moest zijn. Het feit dat Veronika er nog steeds is in haar volwassenheid, ik zag het als een manier om het verlies van haar zusje te verwerken. En ook de filosofische vraag die zich aandient: was Annabella er wel? En dat door de buurvrouw die niet besefte dat er twee kinderen waren. Gemengde gevoelens dus over een boek dat naar mijn idee wel wat verwikkelingen had mogen verliezen.

Theaterconnectie

Aurelia is actrice en speelt in een toneelstuk met als onderwerp “de laatste dagen van de Berlijnse muur, alles wat er gebeurde en ook dat wat had kunnen gebeuren” (p. 10). En dat alles zonder tekst. Regisseur Joachim wil het stuk laten gebeuren, laten ontstaan uit repetitie-ervaringen. Uit eigen ervaring weet ik dat dit soort stukken stukken prachtig kunnen worden, maar ook volslagen kunnen mislukken. Deze theaterervaring brengt Aurelia aan het denken, ook over het verleden.

Riikka Pulkkinen

Riikka Pulkkinen, geboren in 1980 in Tampere, Finland, behoort tot de top van de Scandinavische literatuur. Ze debuteerde in 2006 met De grens, een boek dat in 2009 in Nederland verscheen. Deze roman schreef ze met in haar achterhoofd de vraag in welke wereld ze haar kinderen wil opvoeden, het Europa van na de val van de Muur of Europa met een nieuwe muur eromheen?

De beste van alle mogelijke werelden – Riikka Pulkkinen. – Amsterdam: De Arbeiderspers, 2017. ISBN 978-90-295-1451-4