Anthony Burgess – A dead man in Deptford

Meteen opzij gelegd, helaas. Het taalgebruik, zestiende eeuws aandoend, was niet om door te komen, in ieder geval niet voor mensen die weinig geduld hebben, waar uw ondergetekende ook onder valt.
Christopher Marlowe was een dichter en toneelschrijver in de tijd van William Shakespeare die onder verdachte omstandigheden bij een barruzie in Deptford vermoord werd.
Marlowe werd geboren in Canterbury als de zoon van een schoenmaker. Hij studeerde met een beurs in Cambridge en woonde vanaf ongeveer 1586 in Londen. Na Cambridge trok hij naar Londen waar hij zich bij The Lord Admiral’s Company onder leiding van de beroemde acteur Edward Alleyn vervoegde en toneelstukken begon te schrijven. Hij kende haast onmiddellijk succes.
Hij was één van de eerste schrijvers die ‘blanke verzen’ schreef. Een blank vers is een dichtvorm waarin geen rijm (met name eindrijm) voorkomt. Het metrum (ritme) is wel belangrijk. Van oorsprong wordt de rijmloze, vijfvoetige jambe zo genoemd.
Ook schreef hij jambische pentameters. Een pentameter is een versregel die bestaat uit vijf versvoeten, bijvoorbeeld een vijfvoetige dactylus of jambe.
Shakespeare was één van zijn navolgers. The merchant of Venice van Shakespeare was geinspireerd door Marlowe’s The Jew of Malta.

Anthony Burgess – A dead man in Deptford (London: Hutchinson, 1983)

Nicola Upson – An expert in murder

Josephine Tey is één van de pseudoniems gebruikt door Elisabeth Mackintosh, een Schotse schrijfster die het meest bekend werd door haar mysteries, met als hoofdpersoon Inspecteur Alan Grant.
Onder het pseudoniem Gordon Daviot schreef ze het toneelstuk Richard of Bordeaux, een toneelstuk dat zeer populair was, veertien maanden in het theater speelde, en van de hoofdrolspeler/regisseur John Gielgud een bekende ster maakte.
An Expert in Murder is de eerste van een serie romans waarin Josephine Tey de hoofdpersoon is. Het toneelstuk Richard of Bordeaux speelt ook een hoofdrol.

Het verhaal

an expert in murderHet is maart 1934 en Josephine Tey reist per trein naar Londen vanuit Schotland om de laatste week van haar stuk te zien. In de trein ontmoet ze Elspeth, een jonge bewonderaarster. Het meisje wordt vermoord in de trein. Inspecteur Archie Penrose is ervan overtuigd dat de moord te maken heeft met het stuk. Een tweede moord bevestigt alleen maar zijn vermoedens. Het tweede slachtoffer heeft een verleden op de slagvelden van de Eerste Wereldoorlog. Penrose was soldaat in die oorlog, evenals Tey’s geliefde. Maar ook de onbekende vader van Elspeth was in die oorlog. Die oorlog met al zijn verschrikkingen is de verbindende factor in deze zeer spannende en zeer Engelse detective.
Josephine Tey’s boeken waren altijd al geliefd bij mij. Dat zij een hoofdrol speelt in deze detective maakt het heel leuk.
Het is de eerste detective van Nicola Upson en dat is zeker een schrijfster om in de gaten te houden. Ze geeft in dit boek een goed beeld van het theater van het Interbellum. Homoseksuele relaties zijn duidelijk aangegeven en zijn relaties waar de personages geen moeite mee hebben en dat in een Engeland waar Oscar Wilde voor zijn homoseksualiteit nog geen 40 jaar eerder was veroordeeld.
Er waren elementen aan dit boek die het vooral lastig maakten om het te lezen, bijvoorbeeld alle zijsporen in het verhaal. Veel personages waarover van alles werd verteld waardoor ze wel of niet zouden kunnen dienen als dader. De tweede moord zag ik van mijlen ver aan komen. Maar de oplossing zelf weer niet en die was knap in het verhaal ingebouwd. Veel leesplezier voor alle detective-liefhebbers.

Nicola Upson, An expert in murder. – London: Faber and Faber, 2008

De figurant – Jonathan Ames

De figurant is een vertaling van The extra man.
‘Henry is a dedicated eccentric, unsuccessful playwright, gentleman freeloader and ageless senior citizen whose vocation is escorting elderly rich women as an ‘extra man.’ (Publishers Weekly recensie)
Wat dat betreft is de titel wel juist vertaald als De figurant.

Het verhaal

Het is het verhaal van een jonge Joodse onderwijzer, Louis Ives die wordt ontslagen vanwege een affaire met een bh. Hij is een ‘crossdresser’. Hij vertrekt naar New York, op zoek naar zijn seksuele identiteit.
In New York trekt hij in bij Henry Harrison, een voormalig acteur en een mislukte, maar briljante toneelschrijver. Henry kan behoorlijk excentriek zijn. Hij blijft in vorm door te dansen op Cole Portermuziek en wast zijn kleding in de douche. Henry wijst Louis de weg in New York.
De toneelconnectie is marginaal: Henry is toneelschrijver, het boek gaat voornamelijk over de zoektocht van Louis naar zijn seksuele identiteit. Hij is niet helemaal hetero, maar ook geen homo, hij voelt zich aangetrokken door transseksualiteit.

Het boek is verfilmd met in de hoofdrollen Kevin Kline, Paul Dano, John C. Reilly en Katie Holmes.

Jonathan Ames, De figurant. – Amsterdam: Prometheus, 1998
Meer boeken waarin theater een rol speelt? Kijk op mijn boekenpagina.