Een nieuw boek voor #MSL2019 en het is een historische roman. Ik heb namelijk De Zwarte Lord van Rihana Jamaludin gelezen. Meer nog dan in bijvoorbeeld Hoe duur was de suiker is het hoofdonderwerp de slavernij in Suriname.
Het verhaal
Regina Winter, een jonge gouvernante, neemt een baan aan in Suriname. Ze moet Walther Blackwell lesgeven. Deze jongeman is de zoon van een blanke planter en een zwarte slavin. Zijn blanke vader heeft hem erkend en zijn bezittingen nagelaten. Regina’s ouders zijn beiden overleden. Haar vader is naar Suriname gegaan en heeft daar haar moeder ontmoet. Haar moeder is bij de bevalling overleden, haar vader is met zijn dochter naar Nederland teruggegaan en heeft het kind bij zijn zus achter gelaten. Hij overlijdt een paar jaar later.
Regina moet in Suriname Walther in de gaten houden, omdat hij volgens Frederik van Roepel, een werknemer van Walther, gek doet. Pas later komt ze erachter dat Van Roepel haar voor de gek heeft gehouden en wil ze Walther helpen. Hij heeft zijn ideeën over slavernij. “Vrijheid is in de meest letterlijke zin, je voeten te kunnen zetten waar je hoofd heen wil gaan.” (p. 244) Ze ontmoet Reiner Campenaar, een jonge blanke Nederlander en verlooft zich met hem. Ook ontmoet ze diens vriend James Miller, een Engelsman die door een zwarte slavin is opgevoed. 1848 is een revolutiejaar met allerlei gebeurtenissen in de wereld die tot in Suriname door klinken. Voor Regina wordt het leven moeilijker als duidelijk wordt dat ze een mesties is, voor een achtste zwart, haar moeder was een slavin. Die feiten vallen moeilijk te controleren omdat haar beide ouders zijn overleden. Hierdoor verandert haar hele leven. Wettelijk gezien is ze zelf waarschijnlijk slavin. Reiner ziet het niet zitten met haar en zet haar aan de kant op een schrijnende manier: “Hoe denk je dat ik terug zou kunnen naar Nederland, met een zwarte vrouw? Ik zou voor gek staan! En mijn kinderen, die zouden geen toekomst hebben. Nee, mijn nakomelingen moeten zuiver zijn, ik kan me geen smet permitteren. Dat ben ik aan mijn familie verplicht. Het spijt me, Regina, maar hiermee houdt het op.” (p. 386)
Rihana Jamaludin, De Zwarte Lord. – 2e dr. – Amsterdam: KIT Publishers, 2010. – 523 p.
ISBN 978-94-6022-034-0
De slavernij in Suriname
Het Suriname van halverwege de negentiende eeuw is een rangen en standen maatschappij, waarbij de slaven op de laagste ladder staan. Kleurlingen en vrije zwarten stonden daar maar net boven. Joden vormen een tweederangsgroep. De blanke mannen konden wel een verhouding aangaan met slavinnen en kinderen maken, maar die kinderen waren dan evengoed slaven. Het verhaal van de zwarte lord speelt van 1846 tot 1848. In 1848 werd in Frans Guyana de slavernij afgeschaft. Dat was in Brits Guyana al vijftien jaar eerder gebeurd. In Suriname duurde het tot 1863 voordat de slaven werden “geëmancipeerd”. Daarbij betaalde de Nederlandse regering 300 gulden per slaaf aan de eigenaar ter compensatie van het verloren eigendom. Bovendien werden de voormalige slaven tien jaar onder staatstoezicht geplaatst, hetgeen erop neer kwam dat ze op dezelfde plantages bleven werken. Maar daar was in dit boek nog geen sprake van.
Naast die slavernij was er het probleem dat men van mening was dat het bestuur van de kolonie uitsluitend in het voordeel van Nederland besluiten nam. Nederland wilde niets investeren, enkel winsten en belasting innen.
Theater in romans
De toegift van dit boek: de Franse theatergroep, La Troupe Rouge die in Paramaribo optreedt. De groep bestaat uit blanken, zwarten en mulatten. Regina krijgt ook met de groep te maken. Ze kan haar schrijftalenten inzetten en schrijft een toneelstuk. Het is geen onverdeeld succes. Van haar eerste stuk De bruid van de wind, maakt de groep een dubbelzinnige klucht.
Wat vond ik ervan?
Was het interessant? Ja, absoluut. Ik vond het heel interessant om meer te lezen over de slavernij in Suriname en ben zeker van plan me er verder in te verdiepen. En het dagelijks leven in Suriname was beklemmend door de rangen en standen, maar leuk om over te lezen. Het was goed genoeg om door alle 523 pagina’s heen te ploegen. Maar hier en daar had het wat ingekort mogen worden. En ondanks de vorm, de ik-persoon was Regina, kreeg ik niet echt een band met haar. Die ik-vorm zorgde er ook voor de rest van de personages op afstand bleef. Walther, de zwarte lord is eigenlijk de hoofdpersoon, maar deze jongeman leerde ik niet echt kennen. Ik merk nu wel dat ik een beetje negatief ben terwijl het eigenlijk een positieve leeservaring was. Het boek krijgt daarom wel vier sterren van me op Goodreads
Maand van de Surinaamse Literatuur
De Maand van de Surinaamse Literatuur #MSL2019 wordt voor de tweede keer georganiseerd. In 2018 door Jannie, dit jaar organiseer ik de maand. Hier kan je lezen wat je kan doen, hier is het verzamelblog van alle boeken die gelezen worden.